Dokument prenosimo integralno:

Polazeći od potrebe da se u Crnoj Gori riješi duboka politička i institucionalna kriza, ponovo pokrene proces evropskih integracija, prevaziđu izražene nacionalne, etničke, vjerske, političke i socijalne podjele;

Imajući u vidu potrebu izgradnje Crne Gore kao evropske, građanske i sekularne države uz očuvanje vanjskopolitičkog kursa zemlje;

Svjesni potrebe uspostavljanja socijalne kohezije kao i pronalaženja tačaka spajanja različitih društvenih struktura;

Uvažavajući činjenicu potrebe okupljanja oko zajedničkih vrijednosti koje su zapisane u Ustavu Crne Gore i standarda predviđenih u okviru procesa EU integracije;

Cijeneći da je potpuni društveni i politički prioritet da se kroz punu podršku naših međunarodnih partnera odblokira proces evropske integracije i sprovedu reforme za njegovo ubrzanje;

Čvrsto opredijeljeni da sve obaveze iz pregovaračkog procesa završimo do 2025. godine, uz zajedničke napore svih političkih subjekata;

Potpuno posvećeni usklađivanju vanjske i bezbjednosne politike sa EU i NATO, nedvosmisleno osuđujući agresiju Ruske Federacije na Ukrajinu i podržavajući politiku sankcija koju naši evropski i euroatlantski partneri sprovode prema Ruskoj Federaciji;

Iskazujući punu podršku usvojenoj Rezoluciji Skupštine Crne Gore o genocidu u Srebrenici, kao činu civilizacijskog odnosa prema svim nevinim žrtvama ratova na prostoru bivše Jugoslavije;

Uvažavajući specfičnosti svih subjekata koji konstituišu ili podržavaju Sporazum;

Predstavnici političkih subjekata, posvećeni navedenim ciljevima, zaključuju: SPORAZUM O PARLAMENTARNOJ PODRŠCI I POLITIČKIM PRIORITETIMA 43. VLADE CRNE GORE

KONSTITUENTI

Sporazum o parlamentarnoj podršci 43. Vladi Crne Gore (u daljem tekstu Sporazum) zaključuju sljedeći parlamentarni politički subjekti: Bošnjačka stranka, Socijaldemokrate Crne Gore, Socijaldemokratska partija Crne Gore, FORCA, Albanska alternativa, Demokratska partija, Demokratska unija Albanaca, Liberalna partija Crne Gore, Demokratska partija socijalista koja će dati manjinsku podršku izboru 43. Vlade Crne Gore, kao i Koalicija “Crno na bijelo” koju predstavlja Dritan Abazović u svojstvu mandatara 43. Vlade Crne Gore (u daljem tekstu Potpisnici).

Sporazumom se uređuju međusobni odnosi Potpisnika u cilju obezbjeđivanja parlamentarne podrške 43. Vladi, temeljni principi saradnje, normativni prioriteti za ispunjavanje obaveza za članstvo u EU, politički prioriteti za izvršnu vlast, struktura Vlade, način odlučivanja i rok važenja Sporazuma.

TEMELJNI PRINCIPI SARADNJE U OKVIRU SPORAZUMA

Potpisnici Sporazuma su saglasni da će političku saradnju i rad buduće Vlade zasnivati na sljedećim principima:

a. dosljednog poštovanja Ustava Crne Gore

b. građanskog i sekularnog uređenja države;

c. poštovanja ljudskih i manjinskih prava, nacionalnih i vjerskih osjećanja i posebnosti;

d. antifašizma i protivljenja istorijskom revizionizmu;

e. neupitnosti perspektive članstva u EU i snaženja saradnje u okviru NATO;

f. neophodnih demokratskih reformi;

g. borbe protiv organizovanog kriminala i korupcije;

h. politike dobrosusjedstva i regionalne saradnje;

i. uspostavljanja efikasnog modela ekonomskog razvoja;

j. razvijanja socijalno pravične i ekološke države.

Potpisnici Sporazuma se obavezuju da će ključni aspekt djelovanja 43. Vlade biti ubrzanje evropske integracije Crne Gore i, s tim u vezi, intenzivno djelovanja svih političkih subjekata na usvajanju i spovođenju svih neophodnih reformi potrebnih za napredak države na putu ka Evropskoj uniji.

U tom pogledu potpuni normativni prioriteti 43. Vlade će biti:

1. Dogovor oko izbora nosilaca najviših pravosudnih funkcija (VDT, Sudski savjet, Ustavni sud) u skladu sa Ustavom Crne Gore;
2. Dogovor o uspostavljanju odgovornih i funkcionalnih državnih organa i institucija i zakonitom postupanju i funkcionisanju (Vlada, Skupština, sudstvo, tužilaštvo...);
3. Usklađivanje zakonske regulative u oblasti pravosuđa sa standardima Evropske komisije i mišljenjima Venecijanske komisije;
4. Zakon o preispitivanju porijekla imovine;
5. Zakon o morskom dobru kojim se opštinama daje nadležnost nad tim prostorom;
6. Izborna reforma - usvajanje preporuka OEBS/ODHIR za dogradnju izbornog zakonodavstva uz mogućnost objedinjavanja svih izbora u jednom danu i izmjene izbornog sistema sa uvođenjem otvorenih listi i garantovanje zastupljenosti manjina kroz određivanje broja mandata (zagarantovani mandati za Albance);
7. Profesionalizacija Državne izborne komisije, u skladu sa preporukama OEBS/ODHIR
8. Revizija zatečenog stanja u oblasti prosvjete i kulture uz izmjene i dopune Zakona o kulturi i opšteg Zakona o obrazovanju i vaspitanju i preispitivanje svih spornih kadrovskih odluka, posebno na visokim pozicijama u ovim oblastima;
9. Preispitivanje svih ugovora i akata koji ugrožavaju ustavno određenje Crne Gore kao ekološke države uz aktivnu afirmaciju ideje ekološke države;
10. Preispitivanje svih spornih i nezakonitih odluka prethodne Vlade i državnih organa u pravcu njihovog hitnog preispitanja i revidiranja.
11. Reforma službe bezbjednosti, uz sagledavanje izmjena zakona o Agenciji za nacionalnu bezbjednost
12. Reizbor članova savjeta i izvršnih direktora Regulatornih agencija, uz izmjene i dopune pratećih zakona;
13. Efikasnija saradnja Vlade i Skupštine Crne Gore;
14. Unaprjeđenje zakonodavstva u oblasti ljudskih i manjinskih prava sa prioritetom zakona o zaštiti od nasilja u porodici.

Povodom pitanja od kojih zavisi napredak Crne Gore na putu ka EU, Potpisnici Sporazuma se obavezuju da tijesno sarađuju sa predstavnicima i institucijama EU i drugim međunarodnim partnerskim organizacijama.

Potpisnici Sporazuma se obavezuju da će na prvoj narednoj sjednici Skupštine Crne Gore podržati predlog Rezolucije povodom agresije Ruske Federacije na Ukrajinu i tako iskazati i svoju punu privrženost vanjskoj i bezbjednosnoj politici Evropske unije.

Potpisnici Sporazuma su saglasni da politički prioriteti za rad izvršne vlasti budu sljedeći:

1. Nastavak beskompromisne borbe protiv organizovanog kriminala i korupcije na svim nivoima, ispunjavanje privremenih mjerila, sa ciljem dobijanja završnih za poglavlje 23. i 24.;
2. Obnova i prilagođavanje pregovaračke strukture novoj EU metodologiji proširenja u pravcu dinamiziranja pregovaračkog procesa sa EU;
3. Stvaranje povoljnog ambijenta za nove investicije, uz zaustavljanje odlaska postojećih investitora u cilju dinamizacije ekonomskog razvoja zemlje;
4. Nastavak započetih ekonomskih reformi kako bi se održala stabilnost javnih finansija i nastavile započete socio-ekonomske mjere;
5. Jačanje lokalnih samouprava kroz izmjene Zakona o državnoj svojini – prenos prava svojine od države na opštine i donošenje podzakonskih akata radi otklanjanja štetnih posljedica nastalih primjenom istog iz 2009. Godine;
6. Priprema i realizacija ljetnje turističke sezone 2022.;
7. Sagledavanje mjera na reorganizaciji rada zdravstvenog sistema i donošenje državnih mjera za borbu protiv COVID-a;
8. Nastavak reforme javne uprave uz reviziju zatečenog stanja u državnim organima i javnim preduzećima;
9. Prostorni plan razvoja Crne Gore 2022.-2040.;
10. Obezbijediti ravnomjerni regionalni razvoj i decentralizaciju sa naglaskom na prosvjetu, kulturu, prostorno planiranje, zdravstvo kao i ekonomski razvoj posebno u nerazvijenim opštinama;
11. Intenziviranje aktivnosti na prečišćavanju biračkog spiska i stvaranju preduslova eliminacije svih izbornih zloupotreba;
12. Zaštita prava i integracija manjinskih naroda u institucijama, kroz ostvarivanje ustavnog načela srazmjerne zastupljenosti, uz punu implementaciju zakonske regulative.

STRUKTURA 43. VLADE

Potpisnici Sporazuma saglasni su da obezbijede neophodnu parlamentarnu podršku mandataru za sastav 43. Vlade.

Potpisnici Sporazuma su saglasni da 43. Vlada ima više potpredsjednika.

Potpisnici Sporazuma su saglasni da dva potpredsjednika Vlade budu zadužena za odgovarajući resor u Vladi i da u skladu sa tom raspodjelom predsjedavaju dvjema Vladinim komisijama – političkog sistema i pravosuđa i ekonomske politike.

U cilju realizacije Sporazuma svi potpisnici su dužni da prilikom izbora kadrova vode računa o potrebnom nivou kompetencija i stručnosti, i u tom smislu sprovedu međusobne konsultacije u cilju obezbjeđivanja optimalnih kadrovskih rješenja.

NAČIN ODLUČIVANJA

Potpisnici Sporazuma su saglasni da će svaki materijal, prije razmatranja na sjednici Vlade, obavezno biti razmatran i obrađen u okviru resorne Vladine komisije.

Potpisnici Sporazuma se obavezuju da će nastojati da se zakoni ili odluke od posebnog značaja predlažu/usvajaju konsenzusom na Vladi.

Potpisnici Sporazuma su saglasni da će se pitanja vezano za Temeljni ugovor, Zakon o popisu i Otvoreni Balkan, takođe, usvajati konsenzusom na Vladi.

Sva pitanja vezano za način odlučivanja i funkcionisanja Vlade biće detaljno razrađena Poslovnikom 43. Vlade koji će biti usvojen na prvoj sjednici Vlade.

Potpisnici Sporazuma se obavezuju da će se u svom djelovanju snažno zalagati za uspostavljanje konstruktivnog pristupa i korektne političke komunikacije u kom smislu će, kroz međupartijski i društveni dijalog, težiti postizanju šireg političkog i društvenog konsenzusa oko vitalnih pitanja za napredak Crne Gore, posebno oko pitanja za koja je potrebna kvalifikovana većina u Parlamentu.

ROK VAŽENJA SPORAZUMA

Sporazum se zaključuje za period od godinu dana nakon izbora Vlade.

Najkasnije mjesec dana prije isteka roka važenja Sporazuma potpisnici se obavezuju da pokrenu proces međusobnih konsultacija, na nivou lidera partija, u cilju produženja važenja Sporazuma odnosno njegovih mogućih izmjena.

Kompoziciju i sastav Vlade utvrdiće mandatar shodno svojim Ustavnim ovlašćenjima i dogovoru sa potpisnicima Sporazuma

POTPISNICI SPORAZUMA:

BOŠNJAČKA STRANKA, Ervin Ibrahimović

SOCIJALDEMOKRATE CRNE GORE, Damir Šehović,

SOCIJALDEMOKRATSKA PARTIJA CRNE GORE, Raško Konjević

FORCA, Genci Nimanbegu

ALBANSKA ALTERNATIVA, Nik Gjeloshaj

DEMOKRATSKA PARTIJA, Fatmir Gjeka

DEMOKRATSKA UNIJA ALBANACA, Mehmet Zenka

LIBERALNA PARTIJA CRNE GORE, Andrija Popović

KOALICIJA “CRNO NA BIJELO”, koju predstavlja mandatar, Dritan Abazović

DEMOKRATSKA PARTIJA SOCIJALISTA, koja će dati manjinsku podršku izboru 43. Vlade Crne Gore, Milo Đukanović