Borelj: Pristupanje Crne Gore prioritet za EU

U tom dokumentu navodi se kako je jedan od njihovih zajedničkih prioriteta za budućnost ispunjavanje perspektive članstva Zapadnog Balkana u EU.

Nakon 11 godina čekanja: Crna Gora i zvanično dobila IBAR

“Dalje regionalno fokusiranje, ispunjavanje perspektive članstva Zapadnog Balkana u EU, biće jedan od zajedničkih prioriteta za budućnost. Ovo bi trebalo da uključi napredovanje u procesu pregovora o pristupanju sa Albanijom, Bosnom i Hercegovinom, Crnom Gorom, Sjevernom Makedonijom i Srbijom na osnovu sprovođenja obaveza vezanih za EU. Prioritet je podsticanje potpunog usklađivanja sa zajedničkom spoljnom i bezbjednosnom politikom”, piše u pomenutom dokumentu. 

“Izvještaj o zajedničkoj spoljnoj i bezbjednosnoj politici” pokriva sve događaje koji su se desili do 31. maja 2024. godine.

U tom dokumetu, Borelj opisuje koliko rat u Ukrajini utiče i na ambijent zemalja evropske zajednice. 

“Evropska unija je sada suočena sa dva rata koja bijesne u njenom susjedstvu. Puna ruska invazija na Ukrajinu i njen nastavak agresije (nakon agresije koja je počela još 2014. nezakonitom aneksijom Krima) stvara veliku prijetnju evropskoj bezbjednosti. Na Bliskom istoku, brutalni i neselektivni teroristički napadi Hamasa širom Izraela 7. oktobra 2023. godine izazvali su sukob u Gazi koji ima neproporcionalni efekat na civile. To je izazvalo katastrofalnu humanitarnu situaciju. I dalje postoji rizik da se proširi na Zapadnu obalu i na cijeli region”, navedeno je u izvještaju.

Kako se ukazuje, vitalni interes EU, koji takođe odražava naše osnovne vrijednosti, je da “pomognemo Ukrajini da prevlada i da radimo na trajnom i održivom miru na Bliskom istoku, te da izbjegnemo širi regionalni sukob i ublažimo posljedice”.  

Sva ova zbivanja ilustruju koliko geopolitički kontekst u kojem djeluje EU, ostaje obilježen radikalnom neizvjesnošću i glavnom osnovnom dinamikom prelaska sa saradnje na konkurenciju, dodaje se. 

“Proliferacija sukoba i normalizacija upotrebe sile normalizuju nasilje kao sredstvo za postizanje političkih ciljeva od strane nekih država i nedržavnih aktera”, ističe se.

Stoga, u Izvještaju se navodi da u trenutnom geopolitičkom kontekstu ostaje ključno da se Zapadni Balkan čvrsto drži na putu ka Evropskoj uniji.

S tim u vezi, kao pozitivan faktor navodi se to što su se zemlje Zapadnog Balkana, među kojima je i Crna Gora, u potpunosti uskladile sa evropskom spoljnom politikom. 

“Nastavljen je intenzivirani politički angažman EU, uključujući istorijsku odluku o otvaranju pristupnih pregovora sa Bosnom i Hercegovinom. Partneri sa Zapadnog Balkana nastavili su da se usklađuju sa velikom većinom rezolucija Generalne skupštine Ujedinjenih nacija (UNGA) u kojima se osuđuje ruska invazija i njen humanitarni uticaj. Albanija, Bosna i Hercegovina, Crna Gora i Sjeverna Makedonija u potpunosti su se uskladile sa spoljnom politikom EU, uključujući sankcije Rusiji. Kosovo se dobrovoljno uskladilo sa tim mjerama. Dijalog Beograda i Prištine je ostvaren”, navodi se, između ostalog, u tom dokumentu.