Svako treće dijete na svijetu kratkovido

Zatvaranja zbog korona virusa imala su negativan uticaj na vid kod djece, jer su provodila više vremena pred ekranima, a manje su boravila napolju, kažu istraživači.

Kratkovidost, koja se stručno naziva i miopija, brine naučnike širom svijeta i očekuje se da će tu dijagnozu imati novi milioni djece do 2050. godine, upozoravaju autori studije.

Najnepovoljniji podaci stižu iz Azije: 85 odsto dece u Japanu i 73 odsto djece u Južnoj Koreji je kratkovido, dok je u Kini i Rusiji taj udio veći od 40 odsto.

Paragvaj i Uganda imaju najniže stope miopije kod djece sa po jedan odsto, dok je u Velikoj Britaniji i Americi oko 15 odsto.

Rezultati istraživanja objavljeni su u Britanskom žurnalu oftamologije, a studija je sprovedena na pet miliona djece i tinejdžera iz 50 zemalja na šest kontinenata.

Brojke pokazuju da se od 1990. do 2023. udio kratkovidih među djecom utrostručio i dostigao 36 odsto.

Miopija uglavnom počinje da se razvija tokom osnovne škole i pogoršava se sve dok oko raste, što najčešće traje do 20. godine života.

Postoje faktori koji utiču na učestalost javljanja bolesti, a život u istočnoj Aziji jedan je od njih.

Povezano je i sa genetikom, odnosno osobinama koje se nasljeđuju od roditelja, ali ima i drugih faktora, poput početka školovanja u vrlo mladom dobu, kao što je to slučaj u Singapuru ili Hong Kongu.

To znači da više vremena provode usredsređeni na knjige i ekrane u ranom djetinjstvu, što slabi mišiće oka i može da dovede do miopije, navodi se u rezultatima istraživanja.

U Africi djeca kreću u školu između šeste i osme godine, a kratkovidost se javlja sedam puta rjeđe nego u Aziji.

Ali, „sve više dokaza ukazuje na moguću povezanost pandemije kovida-19 i sve češćeg oštećenja vida među mladima”, kažu istraživači.

Predviđaju i da bi do 2050. godine polovina tinejdžera u svijetu mogla da ima ovu dijagnozu.

Djevojčice i mlade žene češće obolijevaju od miopije od dječaka i mladih muškaraca, jer uglavnom provode manje vremena u aktivnostima na otvorenom tokom odrastanja, dodaju naučnici.

Rast i razvoj djevojčica, kao i pojava puberteta kod njih, počinju ranije nego kod dječaka, što znači i da će se kratkovidost javiti u ranijem dobu.

Očekuje se da će za dvije decenije u Aziji biti najviše kratkovide djece (69 odsto), a 40 odsto djece u zemljama u razvoju moglo bi da oboli od miopije, pokazuju rezultati istraživanja.

Kako sačuvati vid djeci?

Djeca bi trebalo da provode najmanje dva sata napolju svakog dana, posebno između sedme i devete godine, kako bi se smanjila vjerovatnoća da se razvije kratkovidost, navode stručnjaci iz Velike Britanije.

Još nije dokazano da li razliku pravi izloženost prirodnom svijetlu, fizička aktivnost koju upražnjavaju napolju ili činjenica da se oči djece u takvom okruženju češće usredsređuju na udaljenije predmete.

„Ima nešto u boravku napolju što donosi djeci pravu korist”, kaže Danijel Hardiman-Mekartni, stručnjak sa britanskog Koledža za oftometriju.

Preporučuje i da roditelji vode na očne preglede između sedme i 10. godine, čak i ako su pregledani u mlađem dobu.

Roditelji takođe treba da prođu preglede, jer se miopija nasljeđuje.

Ako roditelji imaju tu bolest, vjerovatnoća da će im i djeca biti kratkovida je trostruko veća.

Miopija se ne liječi, ali može da se ispravi korišćenjem naočara ili kontaktnih sočiva.

Posebna stakla mogu da uspore razvoj bolesti kod male djece tako što se utiče na način na koji oko raste, ali su takva stakla vrlo skupa.

Ona su izuzetno popularna u Aziji, gdje se i časovi održavaju u učionicama od stakla, čime se imitira prirodno spoljno okruženje.

Naučnici strahuju da bi velika rasprostranjenost miopije mogla da dovede do velikog broja dosad neuobičajenih stanja očiju u kasnijem dobu.

Koji su simptomi kratkovidosti?

• Teško se čitaju reči sa veće udaljenosti, poput školske table u učionici;
• Sjedjenje blizu televizora ili kompjutera, odnosno držanje telefona i tableta blizu lica;
• Glavobolje;
• Često trljanje očiju.