Ultraprerađena hrana štetna kao duvan: “Zabraniti reklamiranje i uvesti upozorenja kao na paklama cigareta”

Profesor Karlos Monteiro sa Univerziteta Sao Paolo, koji je i smislio kovanicu “ultraprerađena hrana”, iznijeće ove nedjelje na Međunarodnom kongresu o gojaznosti dokaze o sve većoj opasnosti koju ultraprerađene namirnice predstavljaju po djecu i odrasle.

„Ultraprerađena hrana čini sve veći udio i često je dominantna u ishrani ljudi širom svijeta, uprkos rizicima po zdravlje i razvoj velikog broja hroničnih bolesti“, istakao je Monteiro za Gardijan.

Šta je ultraprerađena hrana

Ultraprerađena hrana uobičajeno ima više od jednog sastojka koji se ne nalazi u domaćinstvima. U sastavu najčešće ima mnogo aditiva i sastojaka koji se uobičajeno ne koriste u kuhinjama, poput konzervansa, emulgatora, zaslađivača, vještačkih boja i ukusa.

Neki od najpopularnijih primjera ove vrste hrane su: sladoled, šunke, čips, kobasice, zapakovani hljebovi masovne proizvodnje, mnoge vrste pahuljica, biskviti, voćni jogurti, instant supe, neka alkoholna pića…

Ono što je veoma zabrinjavajuće jeste da ultraprerađena hrana sve više mijenja zdraviju, manje prerađenu hranu i smanjuje kvalitet ishrane. Ovakva vrsta hrane izaziva pandemiju gojaznosti i drugih hroničnih bolesti direktno povezanih sa ishranom, poput dijabetesa.

Apel stručnjaka dolazi usred rapidnog porasta globalne potrošnje ultraprerađene hrane, poput raznih vrsta prerađenih pahuljica, proteinskih štanglica, gaziranih pića, gotovih obroka i brze hrane.

Primjera radi, ultraprerađene namirnice čine više od 50 odsto ishrane u Velikoj Britaniji i SAD. Kod nekih ljudi, posebno mlađih i siromašnijih, ishrana je sačinjena čak od 80 odsto ovih namirnica.

U februaru je objavljena ogromna naučna analiza koja je direktno povezala ultraprerađenu hranu sa 32 različita štetna efekta po zdravlje, uključujući visoki rizik od srčanih bolesti, rak, dijabetes tipa 2, loše mentalno zdravlje i ranu smrt.

Monteiro i njegove kolege su prvi put koristili izraz „ultraprerađena“ hrana prije 15 godina u klasifikaciji koja sadrži četiri grupe – minimalno prerađena hrana, prerađeni sastojci za kuvanje, prerađena hrana i ultraprerađena grana.

Za Gardijan kaže da je toliko zabrinut zbog efekta koji ultraprerađena hrana ima po globalno zdravlje da studije i naučna upozorenja više nisu dovoljni da alarmiraju javnost.

Potrebne su društvene kampanje kao one usmjerene protiv korišćenja duvana.

„Reklamiranje ultraprerađene hrane trebalo bi da bude zabranjeno ili veoma ograničeno i trebalo bi uvesti naljepnice na proizvode poput onih na paklama cigareta“, navodi Monteiro.