Vejpovi i e-cigarete donose novo teško oboljenje pluća: Pacijenti završavaju i na respiratorima

Glavni “krivac” za ovo stanje jesu hemikalije iz tečnosti koje se koriste za punjenje ovih uređaja, a otkrivanje i liječenje bolesti otežava i njena sličnost sa drugim respiratornim oboljenjima.

Na ljeto 2019. godine širom svijeta je naglo počeo da raste broj slučajeva hospitalizacije pacijenata sa ozbiljnim respiratornim problemima.

Simptomi novootkrivene bolesti bili su različiti kod svih, ali je jedan detalj privukao pažnju ljekarima – svaki pacijent koristio je elektronske cigarete ili vejpove najmanje tri mjeseca prije dolaska u bolnicu.

EVALI – bolest savremenog doba

Stanje pacijenata stručnjaci su odmah nazvali EVALI (e-cigarette, or vaping, product use associated lung injury), odnosno akutna bolest pluća prouzrokovana korišćenjem elektronskih cigareta i vejpova. Kliničku sliku oboljenja čine anomalije uočene na plućima, koje se potom reflektuju i na rad gastrointestinalnog trakta.

Šta izaziva ovakva oštećenja organizma? Odgovor je jasan: tečnosti iz elektronskih cigareta i vejpova koje sadrže acetat vitamin E, propilen glikol, glicerol, nikotin, THC, CBD ulje i druge potencijalno štetne hemijske komponente koje zagrijavanjem dospijevaju u respiratorni sistem, a potom i ćelije unutrašnjih organa.

Simptome EVALI bolesti mnogi miješaju sa sezonskim gripom

Među najupečatljivijim simptomima EVALI oboljenja jesu kratak i plitak dah, intenzivan kašalj koji ne prolazi, oštar bol u grudima i groznica. Međutim, kod određenog broja pacijenata mogu se javiti i tahikardija, odnosno ubrzan rad srca, dijareja, mučnina i prodoran bol u abdomenu, prenosi Jejl Medisin portal.

Dijagnostikovanje EVALI oboljenja često je veoma teško, budući da se pomenuti simptomi javljaju i prilikom drugih respiratornih oboljenja poput pneumonije, odnosno upale pluća, sezonskog gripa, pa čak i određenih sojeva Korona virusa. Osim toga, ne postoji jedinstven način za otkrivanje bolesti, već ljekari sistemom eliminacije dolaze do dijagnoze.

Pacijenti sa EVALI zahtevaju kompleksno bolničko liječenje

Pacijenti koji obole od EVALI bolesti u velikom broju slučajeva zahtijevaju izuzetno kompleksno bolničko liječenje, dok se, ukoliko je klinička slika teška, oni stavljaju čak i na respiratore, ne bi li se rad njihovih pluća održao. Proces liječenja nekda može trajati i nekoliko nedjelja, dok se rad pluća ne stabilizuje.

Medikamenti koji se u tim slučajevima prepisuju najčešće spadaju u grupu kortikosteroida, koji redukuju inflamantorne procese u plućima, antibiotici, koji se koriste ukoliko je pored EVALI bolesti uočena i neka bakteriološka infekcija (ili kako bi se tačno ustanovila EVALI), a ukoliko se ne može utvrditi da li postoji i prisustvo nekog virusa – i antivirotici.